Het Meldpunt Taal is een idee van de taalhistoricus en
journalist Ewoud Sanders en wordt
uitgevoerd door het Instituut voor de Nederlandse Taal en het Meertens Instituut.
Vrijwel alle grote instellingen op het gebied van de Nederlandse taal in Nederland en Vlaanderen hebben hun
medewerking verleend.
Het Instituut voor de Nederlandse Taal is dé plek voor iedereen die iets wil weten over het Nederlands door de eeuwen heen. Het is een breed toegankelijk wetenschappelijk instituut dat alle aspecten van de Nederlandse taal bestudeert, waaronder de woordenschat, grammatica en taalvariatie. Het instituut verzamelt de nieuwste Nederlandse woorden, digitaliseert belangrijke naslagwerken zoals de Algemene Nederlandse Spraakkunst en maakt vaktaal toegankelijk via terminologielijsten.
Daarnaast neemt het instituut een centrale positie in het hele Nederlandse taalgebied in (o.a. Vlaanderen, Suriname en de Antillen) op het vlak van het wetenschappelijk verantwoord ontwikkelen, bewaren en duurzaam beschikbaar stellen van corpora, lexica, woordenboeken en grammatica’s, ook wel taalmateriaal genoemd. Daarmee levert het Instituut voor de Nederlandse Taal noodzakelijke bouwstenen voor de bestudering van het Nederlands.
Het Meertens Instituut is ontstaan in 1930 en in 1952 onderdeel geworden van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met de bestudering en documentatie van Nederlandse taal en cultuur. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven. Het Meertens Instituut bevat omvangrijke collecties, documentatiestystemen en grootschalige databanken, zoals de onlangs verschenen Nederlandse Voornamenbank (online sinds 3 juni j.l.). Kenmerkend voor het Meertens Instituut is de multidisciplinaire samenstelling van de onderzoekersgroep, waarin onder meer disciplines als taalkunde, sociolinguïstiek, neerlandistiek, geschiedwetenschap, antropologie, sociologie, muziekwetenschap en cultuurwetenschappen zijn vertegenwoordigd. Op deze vakgebieden heeft het instituut decennialang materiaal verzameld, geconserveerd, gedocumenteerd, inhoudelijk ontsloten en onderzocht. Het Meertens Instituut kan worden beschouwd als een centrum van kennis op het gebied van taalvariatie en volkscultuur.
Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers. Met een uniek tijdschrift: het enige in Nederland waarin deskundig én op een prettig leesbare manier over alle aspecten van de taal geschreven wordt. Het Genootschap Onze Taal heeft bovendien een Taaladviesdienst, die vragen over de Nederlandse taal beantwoordt, en geeft verder door middel van congressen, boeken en een website voorlichting over het Nederlands.
Iedereen kent de Grote of "Dikke" Van Dale. De eerste uitgave van dit woordenboek stamt uit 1864. Bijna anderhalve eeuw later is Van Dale Uitgevers nog steeds bij de tijd. Ons bedrijf heeft zich ontwikkeld tot de meest toonaangevende en gezaghebbende uitgeverij van woordenboeken in Nederland en België. We verzorgen vandaag de dag een groot en gevarieerd aanbod met tientallen titels op taalgebied. Daarmee kunnen we je als taalgebruiker krachtig ondersteunen. Met zorgvuldigheid en respect beschrijft Van Dale de taal zo compleet mogelijk, niet alleen het Nederlands, maar ook vreemde talen. Daarnaast werkt Van Dale samen met vooraanstaande Europese woordenboekenuitgevers. Van Dale Uitgevers is onderdeel van NDC|VBK.
De Nederlandse Taalunie is een beleidsorganisatie waarin Nederland, Vlaanderen en Suriname samenwerken op het gebied van het Nederlands. De belangrijkste werkterreinen zijn: de Nederlandse taal zelf, het Nederlands in digitale toepassingen, onderwijs in en van het Nederlands, literatuur en leesbevordering, en de positie van het Nederlands in Europa en in de wereld. De Taalunie bestaat uit vier organen: het Comité van Ministers, de Interparlementaire Commissie, de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren en het Algemeen Secretariaat. Suriname wordt betrokken bij de werking van alle organen.
De Stichting Nederlandse Dialecten (SND) werd opgericht in 1990 als een samenwerkingsverband tussen medewerkers van Nederlandse en Vlaamse universiteiten en wetenschappelijke instellingen waar aan dialectonderzoek gedaan wordt. Het hoofddoel van de SND is het stimuleren van breed opgezet onderzoek naar de dialectsituatie in het Nederlandse taalgebied en het in gepopulariseerde vorm bekendmaken van resultaten van dergelijk onderzoek bij het grote publiek. De SND organiseert daartoe om de twee jaar een Dialectendag, publiceert boeken en verstrekt informatie over de dialecten die in het Nederlandse taalgebied worden gesproken.
Variaties vzw. Koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen ondersteunt, stimuleert en coördineert de vrijwilligerswerking rond dialecten in Vlaanderen, verzamelt en ontsluit onderzoeksresultaten en bestaand bronnenmateriaal, brengt dialecten maximaal en positief onder de aandacht en stimuleert en faciliteert onderzoek naar taalvariatie in Vlaanderen.
De Taalstudio is opgericht in 2003 door taalkundige Maaike Verrips. Het is een zelfstandig bureau, gespecialiseerd in taal en taalwetenschap. Er werkt een klein aantal vaste medewerkers. Bij veel projecten worden externe specialisten betrokken. Taalverandering, taalvariatie en meertaligheid spelen een centrale rol in al onze activiteiten.
De Taalstudio heeft nationaal en internationaal de afgelopen jaren naam gemaakt op het gebied van taalanalyses — het onderzoek naar de herkomst van asielzoekers op basis van hun talenkennis. De Taalstudio richt zich daarnaast ook op kennisoverdracht. Wij maken sinds 2007 maandelijks een Talenquiz voor middelbare scholieren. Onder de naam Meertalig.nl vinden activiteiten plaats rond het thema meertalige taalontwikkeling. Met advisering en workshops voor onder andere leerkrachten en ouders dragen wij aan de maatschappij de resultaten over van wetenschappelijk onderzoek naar meertalige ontwikkeling.
De Taaltelefoon is de taaladviesdienst van de Vlaamse overheid. De Taaltelefoon geeft voor het Nederlands advies over spelling, woordgebruik, grammatica, uitspraak, tekstconventies zoals titulatuur en adressering, formulering en stijl. De dienst is bereikbaar op het nummer + 32 78 15 20 25, elke werkdag van 9 tot 12 uur en op schoolwoensdagen ook van 14 tot 16 uur. Samen met de taaladviesdienst van het Genootschap Onze Taal beantwoordt de dienst de taalvragen die via Taaladvies.net, de taaladviessite van de Nederlandse Taalunie, worden gesteld. De Taaltelefoon biedt ook gratis brochures met taaltips aan en verstuurt wekelijks het e-zine Taallink, met onder andere de taalvraag en het woord van de week.
De Stichting Vrijwilligersnetwerk Nederlandse Taal (SVNT) is een netwerk van ongeveer honderd vrijwilligers dat zich tot doel heeft gesteld informatie in en/of over de Nederlandse taal in heden en verleden en Nederlands talig erfgoed voor iedereen beschikbaar en toegankelijk te maken, bij voorkeur digitaal en interactief. De SVNT heeft sinds 2007 een tiental bijbelvertalingen uit de 15e, 16e en 17e eeuw getranscribeerd, waaronder de Statenvertaling uit 1637. Andere belangrijke teksten die dankzij de SVNT beschikbaar zijn gekomen, zijn vijf belangrijke psalmvertalingen, een Nederlands-Engels woordenboek uit 1648, een spreekwoordenverzameling van Johan de Brune de Oude uit 1636, en twee Friese Bijbelvertalingen.
Contactpersoon: dr. Nicoline van der Sijs
Het Meldpunt is op 15 juni 2010 in een bètaversie gelanceerd en zal regelmatig worden uitgebreid. Andere partners zijn ook welkom.
Voor opmerkingen en vragen kunt u terecht bij info@meldpunttaal.nl